Alzheimer là bệnh mất trí nhớ dần dần, hay xuất hiện ở người lớn tuổi. Bệnh do thoái hóa não nguyên phát, căn nguyên chưa rõ ràng, chưa có cách điều trị triệt để. Tuy nhiên chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa căn bệnh này.
Gần đây, các nhà khoa học Mỹ đã phát hiện hai hợp chất trong trà xanh và cà rốt có thể giúp chống lại tác động thoái hóa thần kinh và suy giảm trí nhớ của người mắc bệnh Alzheimer. Bài viết hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu về vấn đề này nhé.
Alzheimer là gì?
Bệnh Alzheimer là một nguyên nhân của chứng giảm trí nhớ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến não bộ, khiến người bệnh gặp trở ngại trong sinh hoạt hàng ngày. Alzheimer ảnh hưởng đến trí nhớ, ngôn ngữ và tư duy. Bệnh tiến triển chậm và thường bắt đầu với triệu chứng đãng trí nhẹ. Ở giai đoạn cuối, bệnh nhân thường bị tổn thương não nghiêm trọng.
Trung bình người bệnh chỉ có thể sống được từ 8 – 10 năm kể từ khi mắc bệnh này. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp có thể sống lâu hơn nếu được phát hiện và điều trị đúng cách.
Tùy vào mỗi người, mà bệnh có thể diễn tiến nhanh hay chậm. Dù bệnh này thường không do yếu tố di truyền, nhưng nếu có thành viên trong gia đình mắc bệnh, bạn vẫn có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.
Triệu chứng thường gặp
Triệu chứng bệnh Alzheimer ban đầu thường là đãng trí, bao gồm quên tên hoặc nơi vừa đặt đồ vật.
Triệu chứng kế tiếp của bệnh là trí nhớ và tư duy bất thường, bao gồm quên tên người quen, hỏi cùng một câu hỏi hoặc kể một câu chuyện tương tự nhiều lần và gặp khó khăn trong việc ghi nhớ mọi thứ trong cuộc sống hàng ngày.
Trong giai đoạn sau của bệnh, người bệnh cần được giúp đỡ nhiều hơn và ở giai đoạn cuối họ cần phải được chăm sóc một cách toàn diện. Người bệnh Alzheimer ở giai đoạn cuối thường hay đi lang thang hoặc bị lạc, thay đổi cảm xúc và tính cách và không thể hoạt động thể chất bình thường nữa.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân gây bệnh Alzheimer vẫn chưa được xác định rõ. Khi bị Alzheimer, các tế bào não lưu trữ và xử lý thông tin của bạn bắt đầu suy yếu và chết. Ngoài ra, các protein bất thường được tạo ra, tạo mảng bám và tích tụ xung quanh và bên trong các tế bào gây cản trở truyền thông tin.
Tác dụng của trà xanh và cà rốt đối với bệnh nhân Alzheimer
Mới đây, Terrence Town, nhà nghiên cứu tại Viện Thần kinh Zilkha thuộc Đại học Nam California (USC) và cộng sự tiến hành các thí nghiệm trên chuột liên quan đến hai hợp chất epigallocatechin-3-gallate (EGCG) và axit ferulic (FA). EGCG được tìm thấy chủ yếu trong trà xanh, và FA có mặt trong cà rốt. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of Biological Chemistry cho thấy những hợp chất này có khả năng đảo ngược các triệu chứng của bệnh Alzheimer.
Thiết kế nghiên cứu
Để tiến hành thí nghiệm, các nhà khoa học lựa chọn 32 con chuột được lập trình di truyền để biểu hiện các triệu chứng của bệnh Alzheimer. Họ chia chúng thành bốn nhóm với số lượng con đực và con cái bằng nhau. Một nhóm được cho ăn chế độ giàu EGCG, một nhóm ăn chế độ giàu FA, một nhóm kết hợp EGCG và FA, và nhóm còn lại dùng giả dược.
Trước và sau chế độ ăn đặc biệt kéo dài ba tháng, những con chuột trải qua các xét nghiệm thần kinh và một loạt bài kiểm tra trí nhớ. Nhóm nghiên cứu phát hiện chế độ ăn kết hợp EGCG và FA đã giúp khôi phục trí nhớ ngắn hạn và chức năng thị giác không gian của những con chuột mắc bệnh Alzheimer. Chúng thực thực hiện tốt bài kiểm tra tìm đường thoát khỏi mê cung với điểm số tương đương các con chuột khỏe mạnh.
Ngoài ra, việc điều trị bằng EGCG và FA giúp làm giảm bớt hiện tượng stress oxy hóa và viêm dây thần kinh ở những con chuột mắc bệnh Alzheimer. Hai tình trạng này cũng xuất hiện trong não của bệnh nhân Alzheimer.
Town cho rằng sự đảo ngược các triệu chứng của bệnh Alzheimer là do EGCG và FA ngăn chặn các protein tiền chất amyloid (APP) không bị phá vỡ thành protein nhỏ hơn gọi là beta amyloid – mảng bám ngăn cản não bệnh nhân Alzheimer hoạt động bình thường.
Nhóm nghiên cứu ủng hộ sử dụng các biện pháp điều trị kết hợp cho bệnh nhân Alzheimer, trong đó bao gồm chế độ ăn uống chứa hợp chất EGCG và FA. Town cho biết, ông và các đồng nghiệp sẽ tiếp tục tìm kiếm thêm các hợp chất khác có nguồn gốc từ thực vật có thể ngăn chặn sự tích tụ mảng bám beta amyloid trong não để hỗ trợ điều trị chứng mất trí nhớ ở người.
“Bạn không cần phải đợi từ 10 đến 12 năm để một loại thuốc điều trị bệnh Alzheimer được thiết kế và đưa ra thị trường. Thay vào đó, bạn có thể thực hiện những thay đổi trong chế độ ăn uống ngay từ ngày hôm nay”, Town cho biết. “Tôi thấy điều này rất đáng khích lệ.”
Một số phương pháp phòng ngừa Alzheimer
Kích thích trí não
Những người luôn cố gắng ghi nhớ và hoạt động não bộ sẽ ít có nguy cơ mất trí hơn, bạn có thể thực hiện như sau:
-
Đọc sách báo thường xuyên.
-
Chơi đố chữ hay những trò chơi trí tuệ.
-
Ghi chép lại các hoạt động trong ngày.
-
Hãy thử học 1 môn ngoại ngữ mới.
Tập thể dục thường xuyên
- Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ 30-60 phút mỗi ngày, đi bơi, nâng tạ, các bài tập phối hợp cân bằng.
- Tập thể dục nhẹ nhàng giúp tăng khả năng kết nối các mạch máu trong não và kích thích phát triển khả năng nhận thức.
Tăng cường giao tiếp xã hội
- Tham gia 1 nhóm xã hội hoặc 1 lớp học về chủ đề mà bạn quan tâm.
- Tham gia các hoạt động tình nguyện.
- Gặp gỡ bạn bè, hàng xóm của bạn.
- Đi ra ngoài thường xuyên hơn (xem phim, công viên, cà phê,...)
Cải thiện chế độ ăn uống
- Giảm đường: Hạn chế đường và carbohydrat như: bột mì trắng, mì ống, gạo trắng hoặc bất cứ thứ gì có đường.
- Tránh các loại dầu hydro hóa: Chất béo trans có thể gây viêm và tạo ra các gốc tự do có hại cho não. Vì vậy, cố gắng giảm tiêu thụ thức ăn nhanh và thực phẩm đóng gói sẵn.
- Tiêu thụ nhiều omega 3: DHA trong các axit béo omega 3 có thể giúp ngăn ngừa Alzheimer và mất trí nhớ bằng cách giảm các mảng beta-amyloid.
- Chế độ ăn giàu vitamin B12 và axit folic, vì chúng là các vitamin chịu trách nhiệm hình thành DNA và duy trì các tế bào thần kinh khỏe mạnh.
- Tăng cường trà xanh, bổ sung vitamin E (có nhiều trong đậu tương, giá, vừng, lạc, hạt hướng dương...)
Ngủ đủ giấc
Chất lượng giấc ngủ kém tương đương với mức beta-amyloid cao hơn (1 loại protein làm tắc nghẽn não giúp ngăn ngừa giấc ngủ sâu).
Mất ngủ ảnh hưởng đến suy nghĩ và tâm trạng của bạn, có nhiều nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer hơn.
Nếu bạn bị mất ngủ, hãy điều chỉnh theo các gợi ý sau:
-
Tránh ngủ nhiều vào buổi trưa, vì nó có thể làm mất ngủ buổi tối.
-
Thư giãn buổi tối: 1-2 giờ trước khi ngủ là khung thời gian lý tưởng để chuẩn bị tinh thần cho não bộ:
-
Tắt phần lớn đèn trong phòng và nằm thư giãn.
-
Tắm cũng là 1 cách thư giãn.
-
Đọc 1 cuốn sách nhẹ nhàng.
-
Tạo 1 lịch trình ngủ và duy trì nó: cố gắng tạo 1 nhịp sinh học tự nhiên bằng cách đi ngủ và thức dậy vào 1 thời điểm nhất định và đều đặn mỗi ngày.
Kiểm soát căng thẳng
- Khi stress tăng cao, cơ thể bài tiết quá nhiều cortisol làm teo vùng hải mã của não, nơi đảm nhận việc xử lí trí nhớ và giúp não phát triển.
- Do đó, khi có quá nhiều stress, não sẽ trở nên rối loạn và làm trí nhớ suy giảm.
Hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều trị Alzheimer. Vì vậy, sử dụng các thực phẩm như trà xanh, cà rốt kết hợp với các phương pháp phòng ngừa và hỗ trợ điều trị khác có thể giảm được đáng kể nguy cơ mắc cũng như cải thiện triệu chứng của bệnh. Hy vọng thông tin trên hữu ích với quý bạn đọc.
XEM THÊM: